Lurtarra da begiratua, egilearen lehen liburua izan arren, egundoko trebezia eta xarma erakusten dizkigun obra original eta heldua da, generoen artean dantza eta jolas egiten duena, ikerketa historiko nahiz periodistikoa eta familiako oroitzapenak baitatoz oinarrizko nobela aberastera. Kontatzearen lilura berritzen digu Xabier Etxabek lehenengo lan honetan: bere aitona Jexux ardatz hartuta, haren bizikizun eta familiako gorabeheretatik abiatzen da, iragana izan arren gure artean arrasto sakona utzi duen mundu baten berreraiketa egiteko: XX. mende hasierako apustu, korrikalari, soinu-jotzaile eta erromeriek girotutako Euskal Herri hura. Lurtarra izan arren xarmaz beteriko begirada darabil idazleak, bai aspaldiko kontuak jorratzean bai gaurkoak azaltzean, denak ere errealitate bakarraren osagai eta segida baitira: gerra zibileko istorioekin tartekatzen da hango fusilatuen hilobien gaurko bilaketa; aitona soinu-jotzailearen pasadizo zaharrak jakitera datoz Trikitilari Elkartekoak or